Η σωστή φροντίδα των ποδιών ξεκινά από την παιδική ηλικία και είναι το θεμέλιο στην υγιή ανάπτυξη τους και την πρόληψη μελλοντικών προβλημάτων.                        ΒΡΕΦΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ                                                                                                                   Το σωστό κόψιμο των νυχιών είναι ένας βασικός παράγοντας στην αποφυγή επώδυνων και εμπύων καταστάσεων, λόγω της εισχώρησης στο δέρμα.                                  .
Είναι πολύ σημαντικό να κόβετε τα νύχια του μωρού σας ίσια και σε καμία περίπτωση λοξά και πολύ κοντά. Ακόμη και σε μεγαλύτερες ηλικίες θα πρέπει να ακολουθείται αυτός ο κανόνας του σωστού κοψίματος των νυχιών.Οι περιοχές προς τις  πλευρές του νυχιού (αύλακα) διαμορφώνονται διαρκώς σε συνάρτηση με την ανάπτυξη του και δεν θα πρέπει να γίνεται καμία παρέμβαση.. Οι γονείς δεν πρέπει να ανησυχούν για σπασίματα ή δυσμορφίες των νυχιών του νηπίου. Τα νύχια των νηπίων είναι μαλακά και διαρκώς διαμορφούμενα, που τις περισσότερες φορές δεν χρειάζονται ούτε κόψιμο, αφού σπάνε μόνα τους, κατά το μπουσούλημα με απόλυτα φυσικό τρόπο.                                                  Το βαθύ και λανθασμένο κόψιμο των νυχιών, είναι τα συχνότερα προβλήματα των ποδιών που προκύπτουν σε βρέφη και παιδιά, δημιουργώντας εισχώρηση στο δέρμα, με πόνο ή και φλεγμονή. Για ελεγχόμενο κόψιμο και αποφυγή τραυματισμών, το ιδανικότερο είναι να χρησιμοποιείται νυχοκόπτης,  χωρίς τα νύχια να κόβονται πολύ βαθιά.                              ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ                                                                                                                      Θα πρέπει να καταλάβουμε την σημασία των ποδιών μας και τις επιπτώσεις του τρόπου που βαδίζουμε, σε όλο μας το σώμα. Από την νηπιακή ηλικία προσπαθούμε να στηριχθούμε στα κάτω άκρα και να κρατήσουμε σε ισορροπία το σώμα μας. Τα παιδιά αρχίζουν από μικρή ηλικία να βαδίζουν με τα πόδια τους σε απαγωγή   - ανοίγουν προς τα έξω- ώστε να έχουν  ευρεία βάση στήριξης  και  μεγαλύτερη σταθερότητα κατά την βάδιση. Με την πάροδο του χρόνου, αποκτούν μεγαλύτερη σταθερότητα ,ενώ παράλληλα αναπτύσσονται  και οι κινητικές τους δεξιότητες. Τυχόν ορθοπεδικά προβλήματα που μπορεί να γίνουν αντιληπτά (ραιβογονία ή  βλαισογονία) μέχρι την ηλικία των 3 - 5 ετών, δεν πρέπει να μας ανησυχούν, αφού τα όποια προβλήματα στις περισσότερες των περιπτώσεων διορθώνονται από μόνα τους, καθώς  το παιδί αναπτύσσεται. Βέβαια αυτό δεν θα πρέπει να μας εφησυχάζει πλήρως και θα πρέπει να παρακολουθείται από ειδικό παιδορθοπεδικό γιατρό. Όταν το παιδί δεν περπατά, δεν χρειάζεται να φορά παπούτσια.Σε αυτή την περίπτωση τα παπούτσια εμποδίζουν την ελευθερία των κινησεών του κατά το μπουσούλημα.Τα παπούτσια θα χρειαστούν όταν κάνει τα πρώτα του βήματα, επιλέγοντας να είναι εύκαμπτα , να αγκαλιάζουν τον αστράγαλο και να υποστηρίζουν  τους αδύναμους μύες στα πόδια του, αλλά να του χαρίζουν άνεση ,ελευθερία και προστασία στην κίνηση. Τα σκληρά ορθοπεδικά παπούτσια δεν είναι κατάλληλα γιατί περιορίζουν τις κινήσεις του. Η καθημερινή κίνηση είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της δύναμης και της κινητικότητας των ποδιών. Τα πιό συχνά προβλήματα της  παιδικής ηλικίας,  είναι προβλήματα που αφορούν την μορφολογία των ποδιών όπως :                                                                 Πλατυποδία: Σχετίζεται με την έλλειψη ποδικής καμάρας. Τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 4 περίπου ετών έχουν πλατυποδία γιατί δεν έχει σχηματισθεί η ποδική καμάρα.Τα κάτω άκρα χρειάζονται σωστή ανατομική υποστήριξη χωρίς να εμποδίζεται η σωστή αναπτυξή τους. Κοιλοποδία: Η κοιλοποδία είναι ακριβώς το αντίθετο της πλατυποδίας, δηλαδή πολύ υψηλή ποδική καμάρα.Βέβαια είναι πιο σπάνια από ότι η πλατυποδία. Σε αυτή την περίπτωση παρατηρούμε εάν υπάρχουν δυσλειτουργίες στην βάδιση, στην στήριξη ή τυχόν νευρολογικές παθήσεις. Υπάρχουν παιδιά που βαδίζουν στις μύτες των ποδιών (ιπποποδία) και αυτό πολλές φορές οφείλεται σε σφιχτό - ρικνό αχίλλειο τένοντα. Δηλαδή, ο αχίλλειος τένοντας και γαστροκνημιαίος μύς δεν αναπτύσσονται σωστά, οι οποίοι  συσπώμενοι αναγκάζουν το παιδί να περπατάει στις μύτες των ποδιών.                             ΕΦΗΒΙΑ                                                                                                                               Τα παιδιά στην εφηβία, πιθανώς να παρουσιάσουν παθήσεις όπως είναι η σπαστική πλατυποδία. Aυτό σημαίνει πως όταν αναπτύσσονται τα οστά, μπορεί να υπάρξει συνένωση οστών και να δημιουργηθούν  παραμορφώσεις με επιπτώσεις στην βάδιση. Υπάρχουν συγγενείς παραμορφώσεις όπως είναι η γαμψοδακτυλία και η δύσκαμπτη πλατυποδία προβλήματα που όταν διαγνωστούν σε αρχικό στάδιο και δεν παραμεληθούν, θεραπεύονται ευκολότερα. Επίσης στην εφηβεία, λόγω των σπόρ και γενικότερα της  έντονης δραστηριότητας  που κάνουν τα παιδιά, μπορεί να παρουσιαστούν προβλήματα στα νύχια και το δέρμα. Για παράδειγμα, οι μελλοντικές  μπαλαρίνες εμφανίζουν ονυχοκρύπτωση και δυσμορφίες των νυχιών, λόγω τραυματισμού και οι μελλοντικοί ποδοσφαιριστές τραυματικό μύκητα κ.ά.. Επίσης η αυξημένη εφίδρωση που δημιουργείται κατά τη διάρκεια των σπορ και της υπερκινητικότητας, σε συνδυασμό με τα συνθετικά υλικά των αθλητικών παπουτσιών, δημιουργούν μικρόβια και μύκητες, που προκαλούν έντονη κακοσμία και θεραπεύονται δύσκολα. Γι' αυτό πρέπει να δίνεται προσοχή στα παπούτσια  και τον τρόπο που θα πρέπει να γίνεται το κόψιμο των νυχιών.                                           TΑ  ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ Στα παπούτσια, προσέχουμε το περιθώριο μπροστά από τα δάκτυλα να είναι τουλάχιστον 1, 5 cm. και άνετα στην περιοχή των δακτύλων. Τα υλικά θα  πρέπει να είναι απο δέρμα ή ύφασμα , με εξαίρεση τα αθλητικά. Το δέρμα είναι καταλληλότερο, προσαρμόζεται  στα πόδια χωρίς να τα καταπονεί. Οι κάλτσες πρέπει να είναι από βαμβάκι ή μάλλινες, χωρίς ραφές που μπορεί λόγω τριβής να δημιουργούν φουσκάλες, να αλλάζοντε σχεδόν καθημερινά και να πλένονται στους 60 περίπου βαθμούς.                  Πώς τα παπούτσια επηρεάζουν την υγεία των ποδιών Τα πόδια μας είναι το μέρος του σώματος που στηρίζει όλο το βάρος  μας και επιβαρύνονται καθημερινά. Συχνά, μπορεί να νιώσουμε πόνο στην φτέρνα ή στο πέλμα , αίσθημα καψίματος ή ακόμα δημιουργία κάλων και άλλων παραμορφώσεων στα δάχτυλα και τα νύχια. Μια από τις πιο συνηθισμένες αιτίες για τα παραπάνω συμπτώματα είναι η λάθος επιλογή παπουτσιών. Παρακάτω αναλύονται οι 4 βασικές αιτίες που τα παπούτσια μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία των ποδιών προκαλώντας παθήσεις στα πόδια και τα νύχια.                                               Λάθος επιλογή μεγέθους παπουτσιού                                                                                 Το λάθος νούμερο παπουτσιών (μικρότερο νούμερο) είναι βασική αιτία πολλών προβλημάτων στα πόδια. Όταν  τα υποδήματα δεν προσαρμόζονται  στα πόδια, αλλά τα πόδια στα παπούτσια, τότε  προκαλούνται αυξημένες τριβές και πιέσεις, προκαλώντας εκτός από έντονο πόνο και σκληρύνσεις. Όταν η πίεση ασκείται σε ένα συγκεκριμένο σημείο του ποδιού, δημιουργούνται κάλοι και σκληρύνσεις που αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα, υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσουν σε σοβαρότερες επιπλοκές, ειδικά σε διαβητικούς ασθενείς. Το φαινόμενο αυτό της επιλογής μικρότερου μεγέθους παπουτσιών, παρατηρείται κυρίως στις γυναίκες, αλλά  είναι πολύ σύνηθες και στα παιδιά.Οι απολήξεις των νεύρων σε μικρή ηλικία δεν είναι αναπτυγμένες πλήρως, έτσι δεν υπάρχει η αίσθηση πόνου λόγω των πιέσεων , με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να εξακολουθούν να φοράνε  λάθος νούμερο παπούτσια. Επομένως όταν δοκιμάζουμε παπούτσια σιγουρευόμαστε ότι εφαρμόζουν σωστά και οι άκρες των δακτύλων να έχουν πάντα μια μικρή απόσταση από το μπροστινό τμήμα του παπουτσιού.                                                                                                            Τύποι παπουτσιών                                                                                                                  Εκτός από το λάθος νούμερο των παπουτσιών, αλλά και από τον τύπο συχνά προκαλούνται παθήσεις στα πόδια που επηρεάζουν αρνητικά την υγεία τους με τις έφηβες γυναίκες να παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ποσοστό. Η κύρια κατηγορία, που ευθύνεται για πολλά προβλήματα στα δάκτυλα και γενικότερα στα πόδια είναι τα παπούτσια με ψηλά τακούνια και περίεργα σχήματα. Η ανύψωση της φτέρνας έχει σαν αποτέλεσμα την μετατόπιση του βάρους στο μπροστινό τμήμα των ποδιών,την πρόκληση πόνου εξ΄αιτίας της πίεσης των οστών και των αυτοχθόνων μυών, εισχώρηση νυχιών στο δέρμα, φουσκάλες ή  κάλους. Μία άλλη κατηγορία παπουτσιών που ευθύνεται για την δημιουργία προβλημάτων στα πόδια είναι τα επίπεδα παπούτσια οι γνωστές μπαλαρίνες. Σε αυτή την  κατηγορία δεν υπάρχει υποστήριξη στις φτέρνες και τα μετατάρσια από την σόλα των παπουτσιών, με αποτέλεσμα να προκαλείται πόνος και παθήσεις που σχετίζονται με τα οστά των ποδιών.Οι δυσμορφίες των πελμάτων επηρεάζουν την βάδιση και μπορεί να οδηγήσουν σε άλλες επιπλοκές. Τα παπούτσια θα πρέπει να υποστηρίζουν επαρκώς τα πόδια, να κατανέμουν σωστά το βάρος, να απορροφούν τους κραδασμούς και τις πιέσεις. Η φροντίδα των  παπουτσιών                                                                                               Η φροντίδα των παπουτσιών είναι  ένα σημείο που οι περισσότεροι αγνοούν. Η φροντίδα δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στο εξωτερικό μέρος των παπουτσιών, αλλά κυρίως στο εσωτερικό. Η απορρόφηση του ιδρώτα από τα υλικά των παπουτσιών μπορεί να δημιουργήσουν το κατάλληλο περιβάλλον για την ανάπτυξη μικροβίων και βακτηρίων, με επακόλουθο τις δερματικές μυκητιάσεις ή τις μυκητιάσεις των νυχιών . Είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται κυρίως σε αθλητές λόγω συσσώρευσης υγρασίας από την αυξημένη εφίδρωση των ποδιών. Επομένως τα παπούτσια χρειάζονται προσοχή και φροντίδα. Η περιποιησή τους, ο έλεγχος για εσωτερικές φθορές(φόδρες κλπ), ο σωστός αερισμός και η απολυμανσή τους είναι σημαντικά για την αποφυγή παθήσεων στα πόδια.                            Τα υλικά κατασκευής των παπουτσιών                                                                              Η ποιότητα των υλικών που κατασκευάζονται τα παπούτσια, είναι εξ΄ίσου σημαντικός παράγοντας για την πρόκληση παθήσεων στα πόδια, σε συνδυασμό με την κακή φροντίδα.Επίσης, οι κάλτσες που είναι συνθετικές σε πολλές περιπτώσεις συμβάλλουν στην ανάπτυξη βακτηρίων και μυκητών. Φροντίζετε τα πόδια σας και συμβουλευτείτε τον ποδολόγο σας, όταν παρατηρήσετε αλλαγή στο χρώμα ή την υφή των νυχιών και κνησμό ή ξεφλούδισμα του δέρματος στα δάκτυλα και το πέλμα.                                  
                                                         Αναστασία  Μάνουλα                                                                                                            Πτυχιούχος  Ποδολόγος                                                 Μέλος του συλλόγου Ποδιάτρων- Ποδολόγων                                                                 Υπεύθυνη του Κέντρου Ποδολογίας “ΙΑΣΜΗ Podology”                                                                             www.iasmipodology.gr